03
%b
ALES Sayısal Karışım Problemleri
Bu yazımızda ALES Sayısal Karışım Problemleri ve soru çözümleri hakkında bilinmesi gereken önemli noktaları ele aldık.
ALES Sayısal Karışım Problemleri ÖSYM’nin özgün soru tiplerinin yer aldığı bir konu olmaktadır. Problemler konusunun alt başlıkları arasında yer alan karışım problemleri başka konular ile birleştirilip ALES’te fazlasıyla sorulabilmektedir. Bu tarz soruların hatasız bir şekilde çözülebilmesi için öncelikle konu eksiği var ise tamamlanmalıdır. Konu eksiği tamamlandıktan sonra bol bol pratik yapılarak soru çözümleri ile birlikte öğrenilenler pekiştirilmelidir.
Karışım problemlerini kolaylıkla çözülebilmesi için kullanılabilecek bir formül bulunmaktadır. Saf maddenin karışıma bölünmesi maddenin karışımdaki yüzdesine eşit olmaktadır. Bu formülde yer alan saf maddeler kısmını alkol, şeker ya da tuz oluşturmaktadır. Karışım kısmını ise saf madde ve su miktarının toplamı oluşturmaktadır. Bunun dışında karışım problemleri oran - orantı yöntemi ile de çözülebilmektedir. Ancak bu tip soruların doğru bir şekilde çözülebilmesi için karışım problemleri konusunun bulunduğu ALES Matematik Konu Anlatımı dersi çalışılarak eksiksiz bir şekilde tamamlanmalıdır.
Karışım Problemleri
Karışım problemlerini çözmek için kullanılabilecek bir formül bulunmaktadır. Bu formül doğru anlaşıldığı takdirde karışım problemleri için tüm sorulara uyarlanabilmekte ve hiçbir zorluk çekilmeden sorular çözülebilmektedir. Maddenin karışımdaki yüzdesinin bulunabilmesi için saf madde, karışıma bölünmelidir.
Karışım problemleri konusu altında karşımıza genellikle karşımıza tuzlu su, alkollü su, şekerli su gibi örnekler gelmektedir. Karışım problemleri formülünde saf madde kısmına da tuz, şeker ya da alkol oranı yazılmaktadır. Formülde yer alan karışım kısmını ise saf madde ile su miktarının toplamı oluşturmaktadır.
Önemli: Karışım problemlerinde adayların karşısına madde ekleme ya da madde çıkarma soruları gelmektedir. Bu soruları çözerken önemli olan nokta değişimin nerede olduğunu bulmaktadır. Değişimin nerede olduğu anlaşıldıktan sonra karışım problemlerini çözmek kolaylaşacaktır.
ALES Sayısal Karışım Problemleri Örnek Sorular
Tuz Ekleme Soruları
Karışım problemleri denince akla ilk olarak tuz ekleme soruları gelmektedir. Tuz ekleme sorularında öncelikle karışımın kaç gram tuz ve kaç gram su içerdiğini bulmak gerekmektedir.
Önemli: Tuz ekleme sorularında saf madde ve karışım miktarı artmaktadır.
Örnek Soru:
A kabında ağırlıkça %16 tuz içeren 80 kg, B kabında ise ağırlıkça %24 tuz içeren 40 kg tuzlu su bulunmaktadır.
Önce A kabındaki suyun yarısı B'ye alınarak karıştırılmış, sonrada B kabındakinin yarısı A kabına alınarak karıştırılmıştır.
Buna göre, A kabında son olarak oluşan tuzlu suyun ağırlıkça yüzde kaçı tuzdur?
A) 17 B) 18 C) 19 D) 20 E) 22
Doğru Cevap: B
Su Ekleme Soruları
Su ekleme problemlerinde karışımdaki madde yüzdesi bulunurken saf madde miktarı değişmemektedir ancak karışım artmaktadır. Su ekleme soruları için paydanın artması nedeniyle maddenin karışımdaki yüzdesinin azalacağı yorumu yapılabilmektedir.
Örnek Soru:
%30'u şeker olan 50 litre şekerli su karışımına 10 litre saf su eklenirse yeni karışımın şeker oranı yüzde kaç olur?
A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
Doğru Cevap: B
Su Buharlaştırma Soruları
Su buharlaştırma problemlerinde karışımdaki madde yüzdesi bulunurken saf madde miktarı değişmemektedir ancak karışım azalmaktadır. Su buharlaştırma soruları için paydanın azalması nedeniyle maddenin karışımdaki yüzdesinin artacağı yorumu yapılabilmektedir.
Örnek Soru:
Tuz oranı %10 olan 80 gram tuzlu suyun tuz oranını %20’ye çıkarmak için karışımdan kaç gram su buharlaştırılmalıdır?
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
Doğru Cevap: C