ALES'ten Muaf Olan Bölümler Nelerdir?

ALES Şartı Aranmayan Bölümler

Yüksek Lisans ve Doktora Programlarında ALES Şartı

Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) ülkemizde akademik kariyer yapmak isteyen adayların lisansüstü eğitimi ve akademik kadro başvuruları için girmeleri gereken bir sınavdır. Başvuru yaparken başvuru şartlarında iletilen ALES puanı kriterini istenen ALES puan türünden ile ilgili birime iletmelidirler. Ancak 2020 yılı içinde Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nde yapılan güncellemelerle bazı yüksek lisans, doktora programları için ALES şartı aranmayacağı duyurulmuştur.

İlk olarak 14 Nisan 2020 tarihinde yayımlanan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesinin a ve b bendinde bulunan:

“a) Konservatuvar programları ile güzel sanatlar fakültelerinin sadece özel yetenek sınavı ile öğrenci kabul eden programlarının enstitülerdeki anasanat ve anabilim dallarına öğrenci kabulünde,  ifadeleriyle ALES şartı aranmayacak lisansüstü programlar netleştirilmiştir.  Daha net bir ifadeyle doktora mezunu olanların tekrar yüksek lisans veya doktora yapmak istemeleri durumunda ALES şartı aranmayacağı   belirtilmiştir.

Daha sonra 10 Haziran 2020 tarihinde YÖK tarafından ikinci bir Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanarak 20 Nisan 2016 yılında yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin 14 Nisan 2020 tarihinde değiştirilen maddelerine “Olağanüstü durum” başlığında bazı geçici maddeler eklenmiştir bu maddelerden ALES şartı ile alakalı madde şu şekildedir:

“ (1) Küresel salgın nedeniyle 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile 16 ncı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan ALES puanına ilişkin şart 2/1/2021 tarihine kadar uygulanmaz.” Burada iletilen Olağanüstü durum Covid-19 salgınını ifade etmektedir. Böylece 2 Ocak 2021 tarihine kadar güzel sanatlar fakültelerinin ve konservatuvarın enstitülerdeki anabilim ve anasanat dallarına öğrenci alımında üniversite senatolarının isterse uygulayabileceği ALES şartının da aranmayacağı belirtilmiştir.

Özet olarak akademik kariyer hedefi olan adayların yüksek lisans için ALES şartının halen var olduğu, sadece doktora mezunlarının yüksek lisans veya doktora programlarına başvurularına ALES şartının aranmayacağı, güzel sanatlar fakültelerinin ve konservatuvarın enstitülerdeki anabilim ve anasanat dallarına öğrenci alımlarında 2 Ocak 2021 tarihine kadar ALES şartının kesinlikle aranmayacağını iletebiliriz.

Öğretim Elemanı Kadrolarında ALES Şartı

Yükseköğretim Kurulu kararları neticesinde doktora yapmış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlıklarını tamamlamış ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış olanlar için meslek yüksekokullarının YÖK tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına atanacak için, yine yükseköğretim kurumlarında öğretim elemanı olarak çalışmış ya da halen çalışmakta olanlarda merkezi sınav şartı aranmayacağı belirtilmişti. Burada belirtilen merkezi sınav ifadesi Akademik Personel Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavını (ALES) tanımlamaktadır.

Daha önceki yıllarda Öğretim Görevlisi alımlarında belirlenen 21 alanda ALES şartı aranmayacak yani bu alanlara başvuru yapacak adaylar ALES’ten muaf olacaklardır.
YÖK tarafından belirlen 21 alan aşağıda iletilmiştir:

1. Aşçılık
2. Özel güvenlik ve koruma
3. Sualtı teknolojisi
4. Seramik cam ve çinicilik
5. Saç bakımı ve güzellik hizmetleri
6. Sivil havacılık ve kabin hizmetleri
7. Milli savunma ve itfaiyecilik
8. Otobüs kaptanlığı
9. Oto boya ve karoseri
10. Halıcılık ve kilimcilik
11. Geleneksel el sanatları
12. Kuyumculuk ve takı tasarımı
13. Kozmetik teknolojisi
14. Atçılık ve antrenörlüğü
15. Ayakkabı tasarımı ve üretimi
16. Avcılık ve yaban hayatı
17. Çini sanatı ve tasarımı
18. Deri teknolojisi
19. Deri konfeksiyon
20. Endüstriyel cam ve seramik
21. Doğal yapı taşları ve teknolojisi