06
May
ALES Puan Hesaplama Sistemi Nasıldır?
Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES), 2007 yılından itibaren lisansüstü eğitimi ve yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi dışındaki öğretim elemana kadrolarına alımlarda kullanılmak üzere Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen bir sınavdır. 2018 yılına kadar Sözel 1, Sözel 2, Sayısal 1 ve Sayısal 2 olmak üzere dört testten oluşan ALES, 2018-ALES/1 (İlkbahar) itibariyle Sözel Testi ve Sayısal Testi olmak üzere iki bölümden oluşur. ALES’e giren tüm adaylar iki testten de sorumlu olduğu gibi ALES puan hesaplama sisteminde her bir puan türüne göre farklı katsayılar kullanılarak adayların Sözel, Sayısal ve Eşit Ağırlık puanları hesaplanır. Bu yazımızda bu üç puan türünün hangi katsayılarla ve hangi sistem üzerinden hesaplandığını ele alacağız.
ALES Nerelerde Kullanılır? ALES’e Kimler Girebilir?
Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) puanı, lisansüstü eğitimde, mühendislik tamamlama programlarında, resmi ve burslu statüde lisansüstü eğitim almak için yurtdışına gönderilecek öğrencilerin seçiminde, yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, araştırma görevlisi, okutman, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına başvurularda kullanılır. Bunun yanında ALES puanı, ilgili kurumlar tarafından istendiği takdirde yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin kamu ve özel kuruluşlara burs başvurularında veya çeşitli kadro alımlarında kullanılabilir.ALES’e ülkemizdeki yükseköğretim kurumlarından birinde lisans mezunu olabilecekler ile hâlihazırda mezun olmuş olanlar girebilir. Yurtdışında lisans eğitimi almış olanlar ise denklik belgeleri olmaları koşuluyla ALES’e girebilirler.
ALES'te, toplam 100 soru vardır. Bu 100 soru için ÖSYM’nin adaylara tanıdığı sınav süresi 150 dk.dır (2,5 saat).
ALES’te Konu-Soru Dağılımı Nasıldır?
ALES Sözel Testi konu dağılımı, dilbilgisi hariç temel Türkçe bilgisini ve sözel mantık beceresini ölçmek üzere belirlenmiştir. Buna göre yaklaşık olarak 4-6 arasında soru sözcükte anlam, cümlede anlam ve anlatım biçimleri gibi temel Türkçe bilgisinden, yaklaşık 8 soru sözel mantık becerisinden gelirken sözel testinin diğer bölümü temel Türkçe konuları içerisinde yer alan paragraf sorularından oluşur. Anlatım bozuklukları ALES Sözel Testi konuları içerisinde yer almasına rağmen uzun süredir sorulmamıştır.2017 Sonbahar ALES’ten başlamak üzere 2018 ve 2019 ALES çıkmış sınav soruları incelendiğinde temel matematik konularından (modüler aritmetik-işlem, permütasyon, kombinasyon, olasılık, problemler hariç bu konular ayrıca belirtilmiştir) 13 ila 14 soru arasında soru geldiği görülmektedir. Bu sınavların her birinde 1 tane işlem sorusu sorulmuştur. Permütasyon, kombinasyon, olasılık sorularından 1 veya 2 soru sorulmaktadır. 7 ila 8 soru problemlerden gelirken ortalama 6 sayısal mantık problemi gelmektedir. Sayısal mantık sorularının 12 tanesi üçlü soru biçiminde gelirken 1 veya 2 adet şekil bilgisi sorusu sorulmaktadır. 4 veya 5 tane temel geometri sorusu sorulurken 1 analitik geometri veya 1 ila 2 katı cisim sorusu sorulmaktadır.
ALES Puan Hesaplama Sistemi Nasıldır?
ALES 50 sözel (Sözel Testi) , 50 sayısal (Sayısal Testi) olmak üzere toplam 100 sorudan oluşan bir sınavdır. ALES puan hesaplama sisteminde, sınava giren adayların her bir teste verdikleri doğru cevap sayısı ayrı ayrı toplanır, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puan elde edilir. Her bir test için adayların ham puan ortalaması ve standart sapması ayrı olarak hesaplanır. Bu hesaplamayla adayların ham puanları 50, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülür. Bu işlem ile adayların sayısal ve sözel standart puanları hesaplanır. Bu standart puanlar ile adayların sözel ağırlıklı, eşit ağırlıklı ve sayısal ağırlıklı puanları oluşmuş olur.ALES Sayısal Puanı: 0,75 (Sayısal Testi) / 0,25 (Sözel Testi)
ALES Sözel Puanı: 0,25 (Sayısal Testi) / 0,75 (Sözel Testi)
ALES Eşit Ağırlık Puanı: 0,50 (Sayısal Testi) / 0,50 (Sözel Testi)
Sınav sonrasında ÖSYM Başkanlığı veya yargı mercileri tarafından iptal edilen sorular varsa bu sorular değerlendirme dışı bırakılır ve geçerli soruların puan değerleri tekrar hesaplanarak puanlama yapılır. Ağırlıklı puanlar hesaplandıktan sonra adayların bu puanları aşağıdaki formül ile 100 üzerinden puanlara dönüştürülür.
ALES Puanı = 70 + (30 [2 (ASP-X)-S]) / ([2 (B-X)]-S)
ASP: Ağırlıklı Standart Puan
X : ASP Dağılımının Ortalaması
S : ASP dağılımının standart sapması
B : ASP dağılımındaki en yüksek ASP